میلگرد یا آرماتور یکی از مهم‌ترین عناصر صنعت ساختمان است که در ساختمان‌های بتنی نقش حیاتی دارد. همان‌طور که می‌دانیم بتن دارای مقاومت فشاری بالا و مقاومت کششی ضعیفی است. انواع میلگرد در بتن به شکل‌های میلگرد راستا، خاموت، میلگرد سنجاقی و رکابی، خرک، ادکا و … کاربرد دارد. اگر طبق استاندارد میلگرد خرید این محصول را انجام دهید، سازه شما از مقاومت کافی برخوردار خواهد بود. بنابراین سعی کنید معیارهای استاندارد میلگرد را بدانید تا عملکرد سازه شما دچار اختلال نشود. به همین علت در هر راهنمای خرید میلگرد جامعی، بخشی را به معرفی استانداردهای میلگرد موجود در کشور اختصاص می‌دهند.
میلگردها به‌عنوان عضو کششی، خمشی و برشی در یک المان بتن‌آرمه مثل تیر، ستون، دیوار و فونداسیون برای جبران ضعف‌های بتن به کار می‌روند.
سازمان ملی استاندارد ایران کلمه استاندارد را به شرح ذیل تعریف کرده است:
تعیین و تدوین ویژگی‌های لازم در تولید یک فرآورده و انجام یک خدمت
یعنی در تولید یک محصول استاندارد، باید تمام قوانین و چارچوب‌های تعیین‌شده برای آن کالا رعایت شود. تاکنون استانداردهای میلگرد مختلفی تدوین شده‌اند. هدف از تهیه این استانداردها تولید میلگردی باکیفیت بالا بوده تا خریداران نیز با داشتن اطلاعات کامل درباره محصول موردنظر خود، بتوانند بهترین انتخاب را داشته باشند. طبق استاندارد میلگرد این محصول باید ازنظر مشخصات ظاهری، هندسی، شیمیایی و مکانیکی شرایط خاصی را داشته باشد. به خصوص با قیمت آهن در حال حاضر و به ویژه قیمت میلگرد منطقی است هنگام خرید دقت بیشتری داشته باشید.اگر قصد کسب اطلاعات در مورد روش‌های تولید میلگرد را دارید، کلیک کنید.
در مورد استاندارد میلگرد ایران چه می دانید؟
تاکنون در کشور ما سه استاندارد میلگرد وجود داشته که در زیر به شرح آن‌ها می‌پردازیم. نکته قابل‌توجه اینکه وزن واحد طول میلگردها برای هر نمره در استانداردهای میلگرد مختلف با هم تفاوتی ندارند و تفاوت آن‌ها تنها در مقاومت تسلیم و مقاومت گسیختگی آن‌هاست. در ادامه با انواع استاندارد های میلگرد آشنا خواهید شد.
1. استاندارد میلگرد روسی:
شرکت ذوب‌آهن اصفهان بزرگ‌ترین تولیدکننده میلگرد در ایران و ارائه‌دهنده اولین استاندارد میلگرد در کشور است. استاندارد میلگرد روسی برگرفته از استاندارد GOST 5781 کشور روسیه بوده و تا مدت‌ها در ایران کاربرد داشت. طبق این استاندارد، میلگردها در سه دسته تا سایز 40 تولید می‌شوند. در جدول زیر مشخصات این سه دسته آورده شده است:
2. آیین‌نامه آبا:
در آیین‌نامه بتن ایران (آبا) نیز برای میلگردها شرایطی در نظر گرفته شده است. طبق این آیین‌نامه مقاومت تسلیم آرماتور در اعضای قاب‌های مقاوم در برابر زلزله، نباید بیشتر از 400 مگا پاسکال در نظر گرفته شود.
3. استاندارد میلگرد در ایران+ جدول سایز میلگرد
استاندارد میلگرد ایران به شماره ISIRI 3132 تحت عنوان ” میلگردهای فولادی گرم نوردیده برای تسلیح بتن – ویژگی‌ها و روش‌های آزمون” برای اولین بار در سال 1369 توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین شد و برای دومین بار در تیرماه سال 1392 مورد تجدیدنظر قرار گرفت. استاندارد میلگرد ایران برگرفته از استانداردهای مرجع اروپا EN، آلمان DIN، ژاپن GIS، آمریکا ASTM و استاندارد جهانی ISO است.
هدف از تدوین استاندارد میلگرد، تعیین ویژگی‌ها و روش‌های آزمون میلگردهای فولادی گرم نوردیده ساده و آجدار برای تسلیح بتن بوده که از سال 1371، تمام تولیدکنندگان میلگرد در ایران موظف به اجرای این استاندارد شدند.
در ویرایش جدید استاندارد میلگرد ایران میلگرد به این صورت تعریف شده است: محصول فولادی گرم نوردیده به‌صورت ساده یا آجدار با مقطع گرد که به‌صورت شاخه‌ای یا کلاف بسته‌بندی میشود. در این استاندارد، میلگردها به چهار دسته کلی به شرح ذیل تقسیم می‌شوند که در بازار به نام‌های A1، A2، A3 و A4 شناخته می‌شوند. اعداد موجود در علامت مشخصه بیانگر مقاومت تسلیم میلگرد هستند.
جدول سایز میلگرد ها و انواع سایز میلگرد به شرح زیر است:
| وزن میلگرد شاخه 12 متری (kg) | سایز میلگرد (mm) | ردیف |
| 5 | 8 | 1 |
| 10 | 10 | 2 |
| 11 | 12 | 3 |
| 15 | 14 | 4 |
| 19 | 16 | 5 |
| 24 | 18 | 6 |
| 30 | 20 | 7 |
| 36 | 22 | 8 |
| 47 | 25 | 9 |
| 58 | 28 | 10 |
| 76 | 32 | 11 |
| 96 | 36 | 12 |
شکل ظاهری میلگردها:
در استاندارد میلگرد به نوع آج نیز توجه شده و آج را به صورت برجستگی‌هایی که هنگام نورد به‌صورت طولی یا عرضی روی سطح میلگرد ایجاد میشود، تعریف میکند. این آج‌ها در ایجاد اصطکاک و چسبندگی بیشتر بین میلگرد و بتن نقش مهمی دارند. در جدول زیر حرف س نشان دهنده میلگرد ساده و آج نشان دهنده میلگرد آجدار است.
در تصاویر زیر شکل انواع آج آرماتور نشان داده شده است.
مشخصات هندسی میلگردها+ جدول سطح مقطع میلگردها
براساس استاندارد میلگرد اندازه قطر، سطح مقطع، وزن در واحد طول و رواداری این محصول مطابق با جدول زیر است. این استاندارد میلگردهایی با سایز 6 تا 50 میلی‌متر را پوشش می‌دهد.
مشخصات شیمیایی میلگردها:
در استاندارد میلگرد به شماره ISIRI 3132 اطلاعاتی در مورد ترکیب شیمیایی مذاب ریخته‌گری میلگردها ارائه شده که باید مطابق جدول زیر باشد.
در ایران میلگردها به دو روش آلیاژی و ترمکس تولید می‌شوند که میلگردهای ترمکس مقاومت کمتری نسبت به آلیاژی دارند. طبق استاندارد، تولیدکنندگان موظف‌اند روش تولید میلگرد را به مصرف‌کننده اعلام کنند.
طول استاندارد میلگرد چقدر است؟
ازنظر مشخصات ظاهری هر کشور و هر کارخانه میلگردهایی با ابعاد خاصی را تولید میکنند. معمولا قطر میلگردها بین 6 تا 60 میلی‌متر است. طول معمول میلگردها نیز ۱۲ متر بوده که البته برای قطرهای کمتر از ۱۰ میلی متر امکان تولید به‌صورت کلاف نیز وجود دارد.
مشخصات فنی میلگردها+جدول مشخصات میلگرد
طبق استاندارد میلگرد ویژگی‌های مکانیکی و کششی میلگرد مثل تنش تسلیم (استحکام تسلیم)، تنش گسیختگی (استحکام کششی) و میزان ازدیاد طول به شرح زیر خواهد بود:
تفاوت میلگردهای A1، A2، A3 و A4
در این بخش سعی داریم در مجموع به تفاوت میلگردهای A1، A2، A3 و A4 بپردازیم. میلگرد A1 میلگردی ساده بوده و میلگردهای A2، A3 و A4 جزو آرماتورهای آجدار محسوب می‌شوند. در ادامه به توضیح هریک از این میلگردها می‌پردازیم:
میلگرد A1:
همان‌طور که گفته شد میلگرد A1 یا س240، محصولی بدون آج بوده که از فولادی نرم و شکل‌پذیر ساخته میشود. منحنی تنش کرنش آن دارای پله تسلیم و شکستگی قابل رؤیت است. این میلگرد به دلیل خاصیت تغییر شکل و جوش‌پذیری برای عملیات آهنگری مناسب خواهد بود.
میلگرد A2:
میلگرد آجدار A2 از فولادی نیمه سخت که قابلیت شکل‌پذیری و جوش‌پذیری کمی دارد ساخته میشود. منحنی تنش کرنش آن فاقد پله مشهود است. این نوع میلگرد با دو مقاومت تسلیم 340 و 350 مگا پاسکال تولید شده و برای عملیات ساختمانی مخصوصاً در اجرای خاموت‌ها مناسب خواهد بود.آیا تفاوت میلگرد a2 و a3 را می دانید.
میلگرد A3:
این دسته نیز از فولادی نیمه سخت و با شکل‌پذیری و جوش‌پذیری کم است. منحنی تنش کرنش آن نیز مانند میلگردهای A2 فاقد پله خواهد بود. میلگرد A3 با دو مقاومت تسلیم 400 و 420 مگا پاسکال تولید شده که میلگرد آج 420 رایج ترین نوع میلگرد برای عملیات ساختمانی در کشور ما است.
میلگرد A4:
این فولاد به عنوان فولاد سخت و مقاوم شناخته شده که با مقاومت‌های تسلیم 500 و 520 مگا پاسکال تولید میشود. تکنولوژی تولید میلگرد با مقاومت بالا در کشور ما به‌تازگی وارد شده است و در ویرایش جدید استاندارد 3132، استفاده از این نوع میلگرد در ساخت انواع سازه به‌جز دیوارهای برشی و قاب خمشی مجاز دانسته شده است.
میلگرد A4 از خاصیت شکل‌پذیری و جوش‌پذیری خوبی برخوردار بوده و آسیب کمتری به محیط‌زیست وارد میکند. در حال حاضر کارخانه‌های ذوب‌آهن اصفهان، فولاد کویر کاشان و روهینا دزفول بهترین تولیدکنندگان میلگرد A4در کشور هستند.
چرا استفاده از میلگرد A4 به‌صرفه‌تر است؟
جالب است بدانید میلگرد آجدار A4 به‌صرفه‌تر از دیگر انواع میلگرد است. در حقیقت مقاومت و استحکام میلگرد A4 بسیار بالا بوده و به همین دلیل مقدار میلگرد موردنیاز برای استحکام‌بخشی به ساختمان کاهش می‌یابد. طبق آمار با استفاده از این نوع، وزن میلگرد موردنیاز حدود 25 درصد کاهش می‌یابد. همچنین نیروی انسانی کمتری لازم بوده و سرعت آرماتوربندی هم بالا میرود.
دیدگاهتان را بنویسید